Kako pobijediti stres
Ponekad je dovoljno samo nekoliko minuta i malo dobre volje da bismo otklonili negativne posljedice stresogenog okruženja.
Autor: V. Pantić
Stres je sastavni dio modernog načina života i ne možemo ga izbjeći. Počev od saobraćaja, preko poslovnih obaveza, narušene komunikacije i svega ostalog što doprinosi napetosti, uključujući i nezdrav način života i zagađenje okoline, svakodnevno smo izloženi brojnim stresogenim faktorima. Međutim, ako već ne možemo da izbjegnemo negativne uticaje, onda bar možemo da se potrudimo da njihove štetne efekte u što većoj mjeri neutralizujemo. Posljedice stresa, ukoliko se štetni uticaji ne amortizuju na vrijeme i pravilno, mogu da dovedu do somatskih reakcija u organizmu, poput poremećaja u krvnom pritisku i brzini disanja. Ništa manje štetne nisu ni psihičke posljedice poput hroničnog premora, anksioznosti, depresivnosti, poremećaja sna, prenaglašenih ljutitih reakcija na beznačajne povode.
Načini borbe protiv stresa
Neke osobe su zahvaljujući strukturi sopstvene ličnosti otpornije na stres, neke su mu podložnije. Pomoću različitih psihoterapijskih metoda moguće je ojačati ličnost i ovladati vještinama potrebnim za borbu protiv stresa. Uz pomoć kvalifikovanog terapeuta postiže se povećanje samopouzdanja, osoba počinje pozitivno da vrednuje svoje sposobnosti, uči kako da pravilno rasporedi obaveze i da organizuje svoje vrijeme (prekoračenje zadatih rokova je čest uzrok stresa, a takođe je i česta posljedica loše organizacije).
Najčešće upotrebljavane metode su progresivna mišićna relaksacija i autogeni trening. U praksi su dobre rezultate dali i bavljenje jogom, meditacijom i drugim relaksacionim tehnikama. Učenje pravilnih tehnika disanja je osnova svih relaksacionih metoda. Važno je da uz pomoć terapeuta otkrijemo koja metoda nam najviše odgovara i da se zatim predano posvetimo eliminaciji stresa.
Progresivna mišićna relaksacija
Ovu tehniku je prije 90 godina opisao Dr E. Džejkobson, a zasnovana je na jednostavnom principu prema kome mentalna relaksacija proizilazi iz mišićne opuštenosti. Učenjem tehnika pomoću kojih opuštamo mišiće postižemo posljedično i mentalnu relaksaciju. Ova metoda se ne primjenjuje kod osoba sa shizofrenim poremećajima, opsesivno-kompulsivnim poremećajima, kao ni kod pacijenata sa izraženom hipertenzijom.
Tokom perioda učenja tehnike osoba počinje da prepoznaje razliku između kontrakovanog i opuštenog mišića i uspostavlja kontrolu nad tim procesom. Mišićne grupe se kontrahuju i opuštaju prema tačno utvrđenom redoslijedu, svaka grupa po dva puta (5 sekundi kontrakcija, 10 sekundi relaksacija). Vježbe se izvode u ležećem ili sjedećem položaju, nakon završenih vježbi potrebno je ostati još desetak minuta u relaksiranom položaju, uz vizuelizaciju nekog prijatnog mjesta poput plaže. Potrebno je dva do tri mjeseca treninga uz pomoć terapeuta (jednom nedjeljno, uz dodatno samostalno vježbanje) da bi se ovladalo osnovnim tehnikama.
Betty.ba